یا حق

یک نگاه اجمالی به تاریخچه ی ملت ژاپن و ترقیات شگفتی که در دو قرن اخیر نصیب این مردم زرد پوست شده است صحت این ادعا را ثابت کرده و به این نتیجه می رسیم که : از روزی که مردم ژاپن برای به دست آوردن غذای روزانه ی خود بر عرصه ی خشکی ها و دریاها سوار شدند صحت و سلامتی از دست رفته ی خود را دوباره به دست آورده اند.

مردم ژاپن علاوه بر صید ماهی و شکار گیاهان و واهیهای قعر دریا از استخوان و فضولات ماهی ها استفاده کرده و آنها را تبدیل به آرد دریا می نمایند و مقداری از این آرد را برای تقویت زمین و احیای زمین های فرسوده بکار می برند و به این ترتیب آنچه را دریا از زمین می گیرد بهد آن برمی گردانند و با این تدبیر عالمانه، گرسنگی زمین و گیاهان را از بین برده و برای خود خوراکی هایی تهیه می کنند که از نظر کیفی و کمّی مفید بوده و خوردن آنها موجب تندرستی و تقویت قوای جسمانی و عقلانی آنها می شود.

کشور مواهب

هر کس به میل و سلیقه خود لقبى به ایران مى دهد. یکى آنرا کشور گل و بلبل مى خواند، دیگرى کشور تضادها مى داند، و یکى هم مهد شعر ولى من معتقدم که ایران کشور مواهب طبیعى است یعنى آنچه خداوند به کشورهاى دیگر اعطا کرده است جمیع آنها را به کشور ایران ارزانى داشته و در هر گوشه از این آب و خاك موهبتى نهفته است. ما همه چیز داریم ولى متاءسفانه به نحو شایسته اى از آن ها بهره مند نمى شویم. و چنانچه ما روزى بتوانیم از تمام این مواهب به نحو شایسته اى استفاده نماییم مجد و عظمت ایران باستان را دوباره بدست خواهیم آورد، اگر بخواهیم تصمیم بگیریم مى توانیم ریشه امراض را از ایران به آسانى برافکنیم ، مى توانیم مانند اجداد خود عمر طولانى همراه با سعادت و تندرستى داشته باشیم ما مى توانیم با مواهبى که طبیعت در اختیار ما گذاشته است تمام گرسنگی هاى ناآشکار را که به آنها مبتلا شده ایم برطرف کنیم و در نتیجه هزاران نابغه و افراد متفکر تربیت نماییم و نژاد ایرانى را مانند گذشته قوى و با استعداد نماییم .

احیاى درمان سنتى در ایران

با پیشرفت علم و ابتکارات چشم گیرى که در مهندسى ساختمان و اصول نقشه کشى و فوت و فن معمارى پیدا شده و ایجاد ساختمانهاى آسمان خارش مجهز به وسایل ایمنى و آسایش و بناهاى مجلل و کاخهاى زیبا و دیدنى معذلک حفظ آثار باستانى و ابنیه ى تاریخى و پیروى از اصول و اسلوب معمارى قدیم یک کار ضرورى و افتخارآمیز است . جمع آورى اشیاى کهنه و عتیقه و حفظ آنها در موزه هاى بزرگ و کوچک با توسعه ى روز افزون لوکس سازى مغایرت نداشته و روز بروز توسعه مى یابد.

نگاهدارى اشیاى سفالى و گلى و ظروف بدل چینى با وجود پیشرفت صنایع چینى سازى و بلور سازى همچنان پابرجا است. موسیقى اصیل ملى و جمع آورى ترانه هاى محلى همزمان با پیشرفت علم موسیقى و آهنگ هاى شاد و سنفونیهاى بزرگ مغایرت ندارد، رقص هاى محلى و قدیمى با رقص هاى جدید هر دو به صحنه مى آنید و حتى عده اى طرفدار جمع آورى و اجراى تئاترهاى روحوضى هستند و دسته اى هم به احیاى شبیه خوانى و تعزیه خوانى علاقه به خرج مى دهند، حفظ هنرهاى دستى در برابر صنایع ماشینى پسندیده و قابل تحسین است . جمع آورى افسانه هاى کهن از یک طرف و تدوین رمانهاى عشقى و جنایى جدید از سوى دیگر و جمع آورى ضرب المثل هاى قدیمى در مقابل جوك هاى امروزى و حفظ آداب و رسوم قدیمى در مقابل مدهاى جدید همچنان به چشم مى خورد.

پیدایش نظرات و عفقاید جدید فلسفى مانعى براى سیر در حکمت و فلسفه ى قدیم نیست . توجه دانشمندان به علوم مادى باعث انحراف آنها از عقاید ماوراءالطبیعه و متافیزیک نشده است و با همى ى این احوال جاى بسى تعجب است که در ایران امروز علیرغم توجه اکثریت به درمان سنتى توجهى نمى شود، سنت شکنى در عهد پرورش ابن سینا و محمد بن زکریاى رازى سبب شد که این علم بزرگ تقریبا از بین رفته و تقریبا در بوته ى فراموشى گذارده شود.

در چین طب سوزنى که سالها متروك شده بود دوباره زنده شد و شهرت جهانى پیدا کرد بطورى که اکنون از گوشه و کنار جهان براى فراگرفتن و آموختن این روش قدیمى که روزبه روز تکمیل تر مى شود روى آورده اند، در شبه قاره هند طب سنتى در برابر طب جدید همگام پیش مى رود و عرض اندام مى کند و دنیاى داروسازى از تجربیات رهروان طب سنتى حداکثر استفاده را کرده و داروهاى جدیدى به جهان پزشکى و داروسازى عرضه مى دارند و با وجود دانشکده هاى بزرگ پزشکى که در آنجا اصول نوین پزشکى تدریس مى شود دانشکده هایى جهت احیاى طب سنتى تشکیل شده دانشمندان و محققین عالیقدرى را پرورش مى دهند.

هیچکس منکر ترقیات و کشفیات بزرگ داروسازى جدید نیست سرم هاى ضد بیمارى و ساختن واکسن هاى گوناگون از کشت و کشتار بسیارى از امراض عفونى از قبیل دیفترى ، کزاز، سیاه سرفه ، سل ، فلج کودکان ، سرخک و ده ها بیمارى دیگر جلوگیرى کرده است . کشف پنى سیلین و سایر داروهاى آنتى بیوتیک جلوى مرگ و میر امراض عفونى را گرفته و روز بروز بر وسعت این مطالعات افزوده شده و داروهاى میکرب کش با طیف وسیعترى ساخته شده و به بازار مى آیند اما با همه ى این پیشرفت هاى بزرگ توسل به طب سنتى در بسیارى از موارد ضرورى به نظر مى رسد.

ما سنت شکنى را در همه جا بت شکنى نمى دانیم و معتقد نیستیم که تمام بیماران را باید با اصول درمان سنتى معالجه کرد بلکه عقیده داریم که براى پیشرفت علوم جدید پزشکى احیاى درمان سنتى نهایت لزوم را دارد.

داروهاى جدید آن گونه که انتظار مى رود کامل و بدون نقص نیست . هنوز بسیارى از بیماریها شناخته نشده و منشاء آنها معلوم نیست . تعداد زیادى از امراض صعب العلاج و درد بى درمان مى باشند، بسیارى از بیماریها و میکربهاى آنها در برابر داروهاى جدید سرسختى نشان داده مزمن مى شوند. از طرف دیگر در ایران ما بیش از صد هزار گیاه دارویى مى روید و بطورى که گهگاه دیده مى شود بسیارى از این بیماریهاى مزمن و صعب العلاج با این گیاهان درمان شده و اثرات معجزه آساى آنها ظاهر مى شود.

کمبود عوامل غذایى

اخیرا کمبود عوامل غذایى توجه دانشمندان و کارشناسان جهانى را بخود جلب کرده و موضوع گرسنگى بصورت بزرگترین مشکل قرن فضا در آمده است این شبحى است که دنیا را به سوى نیستى مى برد، بلاى گرسنگى خطرى بالاتر از بمب اتم و مساءله اى مشکل تر از امور سیاسى است . صحبت از بود و نبود انسانى است زیاد گرسنگى نمى شناسد و در برابر آن فقیر و غنى یکسان مى باشند، ما در اینجا دو راه بیشتر نداریم یا باید براى رفع این گرسنگى ها چاره اى بیندیشیم و یا خود را براى شرکت در مجلس ترحیم بشریت آماده سازیم .

معنى گرسنگى تنها محرومیت از خوردن غذا جهت رفع گرسنگى نیست بلکه محرومیت از جذب بیش از چهل نوع عامل حیاتى است. اگر در گذشته عده اى معدود در اثر فقر و فاقه و بى خوراکى مى مردند در حال حاضر اکثریتى در حدود هفتاد درصد جمعیت جهان دچار کمبود یکى از عوامل لازم براى ادامه ى زندگانى مى باشند. عواملى که فقدان یکى از آنها موجب مرض و بالاخره مرگ زودرس مى شود و مردم را علیل و ناتوان مى سازد. اگر در سال هاى قحطى کمبود غذا یکى از علل مرگ و میر و اشائه ى امراض عفونى و مسرى بود امروزه تعداد قربانیان تغذیه ناقص و گرسنگى نامرئى به مراتب زیادتر از سال هاى قحطى مى باشد.

سخت ترین مصائب

عده اى شکست در عشق و ناکامى را بزرگترین مصیبت ها مى دانند، دسته اى دیگر فقر و ندارى را بلاى عظیم مى شمارند و گروهى فقدان عزیزان را مصیبتى بسیار بزرگ دیده اند ولى به نظر من گرسنگى از تمام این مصائب سخت تر است . وقتى عارضه ى گرسنگى را با بلاها و مصیبت هاى دیگرى که گریبانگیر بشر شده است مانند جنگ و بیماریهاى همه گیر مقایسه مى کنیم به این نتیجه مى رسیم که براى انسان رنجى سخت تر از آن نبوده و دردى صعب العلاج تر از آن نیست . حال ممکن است بپرسید که چرا تاکنون دانشمندان و متفکرین بزرگ درباره ى این فاجعه مطالعه نکرده و حرفى نزده اند؟ در جواب باید گفت که توجه به فقر و بینوایى از قدیم مورد نظر بوده و حتى عده اى آنرا لازمه جوامع انسانى مى دانستند چنانچه بودا عقیده دارد که عضق و گرسنگى هسته ى اصلى تاریخ بشر است و دسته اى هم گفته اند گرسنگى و عشق دنیا را اداره مى نمایند و عرفا و صوفیان نیز فقر را یکى از مراحل اشراق و جذبه دانسته و به این حدیث نبوى که فرمودند فقر باعث فخر من است اشاره مى نمایند در صورتى که در اخبار اسلامى آمده است که فقر سیاه رویى در دو جهان است .

گرسنگى نامرئی

گرسنگى بى خوراکى کامل نیست بلکه ما از کمبودهائى سخن مى گوییم که بطور محرمانه و پنهانى بدون احساس گرسنگى وجود انسان را مى کاهد. گرسنگى پنهانى برجسته ترین مصیبتى است که تمدن جدید بانى آن بوده ولى به آسانى قابل درمان نیست .

علل گرسنگى هاى مخفى

نخستین علت این گرسنگیهاى پنهانى یکنواخت بودن خوراك انسان هاى متمدن است که بایستى آنرا زاییده ى تمدن جدید و شهرنشینى دانست . خوارك امروز ما با خوراکیهاى نیاکان ما همانقدر اختلاف دارد که داروهاى جدید با داروهاى گیاهى دارند. ما به تغذیه با غذاهاى محدود عادت کرده ایم در صورتى که انسانهاى اولیه انواع زیادى از گیاهان وحشى و حیوانات مختلف را در اختیار داشته اند. دراصول تداوى نیز هر چند تعداد اقلام داروهاى اختصاصى امروز زیاد است ولى بطور قطع مى توان گفت که مواد اولیه ى آنها چندان زیاد نیست وچون براى تاءثیر بیشتر جوهرکشى میشوند بسیارى از موادمفید خودرا از دست داده اند. در روى زمین که محل سکونت ما است نزدیک به دو میلیون نوع حیوان شناخته شده است و از بین آنها فقط پنجاه نوع در تغذیه ى انسان بکار مى رود. هم اکنون قبایل نیم وحشى آفریقا بیش از صد و بیست نوع میوه ، چهل و شش نوع غله ، 75 نوع بنشن و صد و هفتاد نوع سبزى خوراکى دارند در همین ایران ما اگر انواع سبزیهاى صحرایى را با تعداد معدودى سبزیهاى پرورش یافته و بستانى که ما براى تغذیه ى خود انتخاب کرده ایم مقایسه کنیم به اختلاف زیاد آنها پى خواهیم برد.

اگر خوراك انسان از صورت محدود خارج شود کمبود امروز را بود فردا جبران خواهد کرد و برعکس یک نواخت بودن تغذیه ، کمبودها را به جاى خود باقى گذارده و عوارض آنرا که چیزى جز گرسنگى مخفى نیست ظاهر مى سازد.

دومین علت این گرسنگى پنهانى خوراکهاى مقوى و کم حجمى است که انسان متمدن براى خوراك خود برگزیده است و با تصفیه آرد، قند، روغنها و چربیها آنها را از بسیارى از عوامل اصلى غذایى عارى ساخته است . وقتى ما گندم را با آسیاب هاى بزرگ و سنگین چدنى آرد مى کنیم و سبوس آنرا با الک هاى بسیار نرم چند صفر مى گیریم از شانزده عامل غذایى که در گندم وجود دارد دوازده عامل مفید آنرا گرفته و دور مى ریزیم ؛ در نتیجه با خوردن نان سفید که چیزى جز نشاسته ندارد نسبت به دوازده عامل غذایى هدر رفته گرسنه مى شویم ، نانهاى سفید که محصول جدید الکهاى چند صفر است فاقد ویتامین و املاح مهم گیاهى است و هنرى جز تخمیر شدن در معده و سختن ناقص ندارد و مسئول پیدایش یبوست ، نفخ و بسیارى از امراض معدى و فساد خون مى باشد و معده و انساج بدن را براى رشد و نمو میکربهاى عفونت زا مستعد و آماده مى سازد.

همین موضوع در تصفیه چغندر و صنعت قندسازى مشاهده مى شود. چغندر یک نوع غذاى کامل است هم قند دارد و هم عواملى که براى هضم و جذب قند و سوختن آن در بدن لازم است هم قند دارد و هم عواملى که براى هضم و جذب قند و سوختن آن دربدن لازم است ولى قند سفید چیزى جز قند ندارد. در بدن مى سوزد ولى سوختن آن با سوختن چغندر بدن فرق دارد زیرا میانجى هایى که براى سوختن قند بطور کامل لازم است در آن نیست به همین جهت است که بد و ناقص مى سوزد یعنى دود مى کند و همین دود است که تحریک مى نماید و عمر ماشین بدن را کوتاه ساخته پیرى زودرس را به ارمغان مى آورد چشم را کم سو مى کند گوش را سنگین مى نماید و سایر حواس را ضعیف مى سازد. نوشابه هاى الکلى نیز از این تصفیه ى دامنه دار در امان نیستند. خداوند در قرآن مجید منافع و مضار شراب را با هم مقایسه کرده و چون زیان آن بیشتر از فواید آن مى باشد آنرا حرام کرده است ولى همین که این شراب تصفیه مى شود و به صورت عرق در مى آید منافع آن بکلى از بین رفته یک مایع سوزنده و سوزان باقى مى ماند که هنرش سوزاندن عوامل و ذخایر غذایى موجود در بدن است . کبد را خراب مى کند و انسان را نسبت به عوامل غذایى گرسنه مى نماید و به همین جهت است که مى بینیم گرسنگى و فقر نامرئى در نوشابه خواران بسیار زیاد و چشم گیر است و الکلى ها با این که ممکن است از نظر مالى غنى باشند ذخایر غذایى بدنشان از فقرا خیلى کمتر است .

خوراکیهاى فراموش شده

مواد خوراکیها که ما براى خود انتخاب کرده ایم در ظاهر نیرو بخش و مقوى هستند اما از نظر ویتامین ها و املاح معدنى و عوامل غذایى نسبت به گیاهان پرورش نیافته و بیابانى بسیار فقیر و ناتوان مى باشند. از سیصد و پنجاه هزار نوع گیاه خوراکى فقط ششصد نوع آن کشت مى شود و در حقیقت پایه و اساس تغذیه ى انسان پانصد مرتبه ضعیف تر شده و سیر نزولى داشته است . اقوام نیم وحشى با این که بهداشت صحیحى ندارندبه مراتب سالم تر از اشخاص متمدن و شهرنشین مى باشندزیرا غذاى آنها بیشتر از گیاهان وحشى بودبیمار پس از بهبودى باجسم و روح سالم قدم به عرصه ى زندگانى مى گذاشت زیرا با خوردن این داروهاى طبیعى کمبود خود را جبران مى کرد وانبارهاى بدن را از ذخایر غذایى پر مى نمودو مدت زیادى تامین داشت. در سرزمین پهناور ایران بیش از صد هزار گیاه خوراکى که هر یک داراى عناصر متفاوت و بسیارند مى روید و هر یکى سرشار از عوامل و ترکیبات غذایى است که سابقا بسیارى از این ها در مداواى بیماران بکار مى رفت و بهترین وسیله براى جبران گرسنگیهاى نامرئى بود مثلا بیمارى قند را با میوه ها و سبزیهایى معالجه مى کردند که غذاى لوزالمعده بوده و آنرا تشویق به ترشح انسولین مى نمودند ولى امروز با رژیم غلطى که به این دسته از مبتلایان مى دهند آنها را از خوردن غذاهاى اصلى واداشته و منحصرا به آنها گوشت مى دهند و در نتیجه خون آنها ترش شده و سبب پیدایش استن در ادرار آنها شده و بیمارى آنها سخت و بى درمان گردیده و سرانجام به مرگ بیمار خاتمه پیدا مى کند؛ حال آنکه ما مى دانیم که بیمارى قند خودبخود کشنده نیست و چنانچه به شخص مبتلا رژیم صحیحى داده شود هرگز به عوارض خطرناك و کشنده ى این مرض دچار نخواهد شد.

منبع: کتاب زبان خوراکیها تألیف دکتر غیاث الدین جزایری